Zemin Etüdü Tespiti - Mimarlık

AMAÇ

Çalışma alanı, tapunun Isparta ili, İSLAMKÖY İlçesi, Balık pazarı Mahallesi’nde tapunun 83 pafta, 10050 nolu parselinde 385 m2 yüzölçümüne sahip alanda bulunmaktadır.
Bu çalışma ÜNAL TURGUT adına kayıtlı taşınmaz üzerinde yapımı düşünülen iki katlı yığma yapıya ait zeminin özelliklerinin tespiti amacı 18.02.2002 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda 2,5 m. derinliklerinde 2 adet gözlem kuyusu açılmış ve kuyularda Cep Penetrometresi ile Penetrasyon deneyi yapılmıştır.
Anılan parseli de içine alan geniş bir sahanın ‘İmar Planına Esas Jeolojik Etüd Raporu’ İller Bankası Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanmıştır.
II. İNCELEME ALANININ TANITILMASI

İnceleme alanı Göller Bölgesinde, Isparta ili, İslamköy İlçesi’nde bulunmaktadır.
Gönen İlçesi Isparta’ya 40 km. mesafede bulunmaktadır. İlçenin doğusunda; Kırbağlar Tepe, Tavşan Tepe (1207 m.), Meserek Tepe, kuzeyinde; Bağarası Tepe (1108 m. ), Kızıl Dere, Güneyinde; Örenler Sırtı bulunmaktadır.
İnceleme alanı Akdeniz ve İç Anadolu’ iklimlerinin geçiş kuşağında yer alır. Genellikle İç Anadolu iklimine daha yakın bir iklim özelliği sunar. Kışlar soğuk ve yağışlı, yazlar kurak ve sıcaktır. Yaz aylarında gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkı oldukça fazladır.
Gönen İlçesi’nin çevredeki il ve ilçelere ulaşımı asfalt yollarla sağlanmaktadır. İnceleme alanının imar planları mevcut olup, 50 K IV d nolu imar paftasında yeralmaktadır. İnşaatı planlanan parselin topoğrafik eğimi yaklaşık % 1 ’dir. İnceleme alanının alt yapı çalışmaları tamamlanmış olup, su ve elektrik sahada mevcuttur. Ulaşım şu anda imar yolu ile sağlanmaktadır.
III. İMAR PLANI DURUMU

İlgili parsel mevcut imar planında konut alanı olarak tahsis edilmiş olup Ayrık Nizam 2 kata müsaadeli olarak ayrılmıştır.
İller Bankası tarafından hazırlanan ‘İmar Planı Yapımına Esas Jeolojik Etüd Raporu’nda inceleme alanını da içerisine alan bir saha, ‘Uygun Alanlar’ olarak belirtilmiş olup alüvyon zeminlerde kat yüksekliğinin 2 katı aşması durumunda sondajlı temel etüd çalışmalarının yapılması istenmiştir.

IV. JEOLOJİK DURUM

IV.1. GENEL JEOLOJİ

Bölgede çalışma yapan araştırmacılara göre sahadaki birimler Mesozoyik (Jura-Kretase) ve Tersiyer (Ü.Eosen- Oligosen) yaş aralığında bulunmaktadır.
Sahada yüzeyleme veren birimler; Anamasdağ formasyonu, Kötürnektaş formasyonu, Gölgeli formasyonu, İncesu konglomeraları ve alüvyondur. Çalışma alanındaki birimlerin hepsi otokton konumludur.
IV.1.1 Kuaterner Alüvyon (al): Tutturulmamış kil, silt, kum ve çakıl boyutundaki malzemeden oluşur. Eski göl, nehir, yamaç döküntüleri, sel çökelleri gibi değişik fasiyeslerde gelişmiş tüm Kuvaterner istifi ayrımlanmadan, yamaç birikintileri ve alüvyon şeklinde haritalanmıştır.


IV.1.2.:Pliyo- Kuvaterner (PlQ):
Tanım ve yayılım: Birim en iyi Kötürnektaş civarında gözlendiği için bu isim verilmiştir. Birim Çağıllınbaşı Tepe civarında, Özbahçe Köyü’nün hemen kuzeyinde yüzeylenir.
Litoloji: Birim beyaqz, krem renkli, kalın katmanlı, sert, yer yer dağılgan kum taşı ,kil taşı marn vb. olarak gözlenir.
Kalınlık: Formasyonun genel kalınlığı 250-300 m. civarındadır.
Yaş: Alkan (1990)’ a göre yaş Paleosen-Alt Orta Eosen olarak verilmiştir.
Ortam: Birim, sahada bulunan fosillerin yaşadıkları ortam özelliklerine göre sığ-şelf ortamında çökelmeye uğradığını göstermektedir.
IV.1.3. Kireç Taşı –Kum Taşı-Marn (Te):
Tanım ve yayılım: Birime ilk isim Öztürk v.d. (1983) tarafından verilmiştir. Gölgeli Formasyonu İncesu Köyü’ nün hemen doğusunda, Çayıralan Tepe civarında 10 km.2 lik bir alanda yüzeyler.
Litoloji: Gölgeli Formasyonu altta açık yeşil renkli, mikritik dokulu, ince-orta katmanlı, bol fosilli, killi kireçtaşı, üste doğru açık yeşil renkli, orta-kalın katmanlı, killi kireçtaşı şeklinde devam eden birimin üst seviyesinde açık yeşil renkli ince-orta katmanlı fazla sert olmayan, iyi boylanmalı kumtaşı-şeyl ardalanımlı olarak devam etmektedir.
Dokanak ilişkisi: Birim alttaki Kötürnektaş formasyonu ile geçişlidir. Üstünde ise geçişli olarak İncesu konglomeraları gelmektedir.
Kalınlık: Formasyonun kalınlığı 300-500 m. dir.
IV.1.4. Alt –Orta Miyosen Konglomeraları (Tm):
Tanım ve yayılım: Formasyon ismi ilk kez Gutnic v.d. (1979) tarafından Keçiborlu güneybatısındaki İncesu dolayından İncesu Konglomeraları şeklinde4 isimlendirilmiştir. Koçyiğit (1984), tarafından birim haritalanabilir ve dokanaklarının belirgin olması, ayrıca değişik kırıntılı kayaçlar içermesi nedeniyle formasyon mertebesinde İncesu Formasyonu olarak adlandırılmıştır.
Birimin en iyi gözlendiği yerler; Kozluca Köyü batısı, Mühür Tepe, Yatakyeri Tepe, Uzunalan Tepe, Sivri Tepe ve Üçkoyaklar Tepedir.
Litoloji: Orta Miyosen Konglomeraları konglomeraları; gri-kahverenkli tonlarda, taze yüzeylerde ise açık gri renkte, orta-kalın katmanlıdır.
Orta Miyosen Konglomeraları, kötü boylanmalı, çok iyi yuvarlaklaşmış, boyutları değişken farklı litolojilerdeki tanelerden oluşur. Bu taneleri, kireçtaşı, kumtaşı, çört, radyolarit, çörtlü kireçtaşı çakılları oluşturur. Konglomeralar iyi tutturulmuş olup taneler arası matrksi karbonat çimento oluşturur.
Kalınlık: Formasyonun kalınlığı daha önceki araştırmacılara göre 500 m. olarak belirtilmiştir (Alkan.1990).
ır.
Yaş: Alkan (1990)’a göre birim içerisindeki kireçtaşı çakıllarında ve kumtaşı çakıllarında Spiniforites sp., Ephedripites sp. Fosillerine rastlamıştır. Buna göre yaşı Orta-Üst Eosen olarak vermiştir.














IV.2. İNCELEME ALANININ JEOLOJİSİ

İnceleme alanı tamamen Kuvaterner yaşlı alüvyondan oluşmuştur.
Alüvyon (al)-Kuaterner: Tutturulmamış kil, silt, kum ve çakıl boyutundaki malzemeden oluşur. Eski göl, nehir, yamaç döküntüleri, sel çökelleri gibi değişik fasiyeslerde gelişmiş tüm Kuvaterner istifi ayrımlanmadan, yamaç birikintileri ve alüvyon şeklinde haritalanmıştır.
V. SU DURUMU
V.1. Yeraltısuyu durumu

Gönen ilçesi’ nde yeraltısuyu statik seviyesi oldukça düşüktür. DSİ XVIII. Bölge Müdürlüğü 11. Sondaj Teknik Şube Müdürlüğü’nün bölgede açtığı yeraltısuyu sondaj çalışmalarına göre yeraltısu seviyesi yüzeyden itibaren yaklaşık 70-80 m. derinde bulunmaktadır ve yeraltısu seviyesindeki değişimler yapı temelini etkilemeyecektir.


V.2. İçme ve kullanma suyu:
İnceleme alanı Belediye sınırları içerisinde olduğundan içme ve kulanma suyu şehir suyu şebekesinden sağlanacaktır.






VI. AFET DURUMU

İnşaat sahası; Bakanlar Kurulunun 18.04.1996 tarih ve 96/8109 sayılı kararı gereğince yürürlüğe giren Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasında 1. Derece deprem bölgesinde yer almaktadır (EK- 15). Bu nedenle, binanın projelendirilmesi ve yapımı esnasında mutlaka deprem yönetmeliğine uyulmalıdır. Çalışma alanında heyelan, kaya düşmesi, çığ ve su baskını gibi doğal afet tehlikesi bulunmamaktadır.







IX. SONUÇ VE ÖNERİLER

1. Çalışma alanı, tapunun Isparta ili, İslamköy İlçesi, Balıkpazarı Mahallesi’nde tapunun 173 pafta, 111 ada, 11 nolu parselinde bulunmaktadır.
2. Bu çalışma ÜNAL TURGUT adına kayıtlı taşınmaz üzerinde yapımı düşünülen 2 katlı yapıya ait zeminin özelliklerinin tespiti amacı ile gerçekleştirilmiştir. Bu amaç doğrultusunda 2,5 m. derinliklerinde 2 adet gözlem kuyusu açılmıştır.
3. İnceleme alanında açılan gözlem kuyularından derlenen örselenmiş numuneler üzerinde laboratuvar çalışmaları SDÜ Uygulamalı Jeoloji Laboratuvarı’nda yapılmıştır.
4. İnceleme alanı Kuvaterner yaşlı alüvyondan oluşmuştur. Birleştirilmiş Zemin Sınıflamasına göre, zemin sınıfı, ‘Alçaktan orta dereceye doğru plastisitede inorganik killer’ litolojisi bulunmuştur. Zemin grup sembolü ‘CL’ dir. Penetrasyon deneyi sonuçlarına göre bu birimin izafi sıkılığı ‘Orta sıkı’ olarak tespit edilmiştir.
5.Sahada gerçekleştirilen Penetrasyon Deney sonuçlarına göre tavsiye niteliğinde Zemin Emniyet Gerilmesi değeri verilmiştir. Buna göre qz =1,1 kg/cm2 dir.
6. Afet bölgelerinde yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik’e göre inceleme alanındaki zemin, ‘C’ grubunda yer almaktadır. Yerel Zemin Sınıflarına göre inceleme alanındaki zemin ‘Z4’ sınıfındadır.
7. İnşaat sahası; Bakanlar Kurulu’nun 18.04.1996 tarih ve 96/8109 sayılı kararı gereğince yürürlüğe giren Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası’nda 1. derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Alüvyon zeminler deprem hasar şiddetini 1-3 derece arttırırlar. Bu nedenle binanın projelendirilmesi ve yapımı esnasında mutlaka deprem yönetmeliğine uyulmalıdır.
8. İnşaat sahasında; heyelan, kaya düşmesi, çığ, su baskını gibi doğal afet tehlikesi bulunmamaktadır.
9. . Killin normalde taşıma gücü yüksektir. Fakat bünyesine suyu aldığı zaman taşıma gücü aniden düşer ve önemli derecede oturmaya neden olabilir. Bu da yapı için önemli derecede risk oluşturur. Yapı ve temel için çevre drenajı oluşturularak zemine su gelmesi engellenmelidir. Ayrıca oturma miktarının azaltılması ve farklı oturmaların engellenmesi için zemine bir miktar (20-25 cm.) stabil malzeme serilerek sıkıştırılmalıdır.











X. YARARLANILAN KAYNAKLAR


Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, TMMOB, Ankara.
Görmüş, M., Özkul, M., 1995. Gönen-Atabey (Isparta) ve Ağlasun (Burdur) Arasındaki Bölgenin Stratigrafisi. S.D.Ü. Fen Bilimleri Enst. Derg., 1, 43-64, Isparta.
Gutnic, M., Monod. O., Poisson, A., Dumont, J. F., 1979. Geologie des Taurides occidentales (Turquie). Mem. Soc. Geol. France, 137, 112pp., Paris.
Karaman, M. E., 1994. Isparta-Burdur arasının jeolojisi ve tektonik özellikleri. TJK Bült. 37(2), 119-134, Ankara.
Karaman, M. E., Meriç, E., Tansel, İ., 1989. Gönen-Atabey arasındaki bölgenin jeolojisi. Cum. Üniv. Müh. Fak. Derg. Sivas.
Kazancı, N., 1995. Eğirdir Gölü çanağının oluşum zamanına ilişkin gözlem II. Jeoloji Mühendisliği, 47; 32-33, Ankara.
Kazancı, N., Karaman, M. E., 1988. Gölcük (Isparta) Pliyosen volkanoklastiklerinin sedimenter özellikleri ve depolanma mekanizmaları. Akd. Üniv. Isp. Müh. Fak. Derg. 4, 16-35, Isparta.
Koçyiğit, A., 1984. Tectono-stratigraphic characteristics of Hoyran Lake region (Isparta Bend). In: Geology of the Taurus Belt Proceed. Int. Symp. (Tekeli, O. ve Göncüoğlu, M. C. eds.), 53-68, Ankara.
Köse Yeşilot, S.,2000. Dinar-Isparta arasındaki Tersiyer bentik foraminiferlerinin sistematik ve biyofabrik incelemesi, Fen Bil. Enst., Yük. Lis. Tezi, Isparta.
Kumbasar, V. ve Kip, F., 1972. Zemin mekaniği problemleri, Çağlayan Kitabevi Yayınları, İstanbul.
Mertdoğan, S., 1982. Toprak Mekaniği Laboratuvar El Kitabı, Topraksu Yayınları, 713, Ankara.
Sarıiz, K., 1985.Keçiborlu kükürt yataklarının oluşumu ve yörenin jeolojisi. Anadolu Üniv. yayın., 91, Doktora tezi, Eskişehir.
Tabban, A., 1980. Kentlerin Jeolojisi ve Deprem Durumu, Afet İşleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
Tosun, H., 1989. Temel Zemini Taşıma Gücü, DSİ Yayınları, Ankara.
Türker, A.E. ve Bozcu, M.,2000. Şevket Demirel Kalp Merkezi Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu, Isparta.
İÇİNDEKİLER

I. AMAÇ.............................................. .................................................. .....................................1
II. İNCELEME ALANININ TANITILMASI....................................... .....................................1
III. İMAR PLANI DURUMU............................................ .................................................. .......1
IV. JEOLOJİK DURUM............................................. .................................................. ..............2
IV.1. GENEL JEOLOJİ........................................... .................................................. ............2
IV.1.1. Anamasdağ :Formasyonu....................................... ............................................2
IV.1.2. Kötürnektaş Formasyonu........................................ ............................................2
IV.1.3. Gölgeli Formasyonu........................................ .................................................. .3
IV.1.4. İncesu Konglomeraları.................................... .................................................. ..3
IV.2. İNCELEME ALANININ JEOLOJİSİ......................................... ......................................4
V. SU DURUMU............................................ .................................................. ..........................5
V.1. YERALTISUYU DURUMU............................................ .............................................5
V.3. İÇME VE KULLANMA SUYU.............................................. ......................................5
VI. AFET DURUMU............................................ .................................................. ....................5
VII. JEOTEKNİK ARAŞTIRMA VE DEĞERLENDİRME..................................... ................5
VII.1. ZEMİN SINIFLANDIRMASI VE İZAFİ SIKILIK........................................... ........6
VII.2. ZEMİNİN DAYANIM ÖZELLİKLERİ....................................... ..............................6
VII.3. İNCE TANELİ ZEMİNLERİN TEM. MÜH. ÖZ................................................ .......7
VII.4. ZEMİN GURUPLARI VE YEREL ZEMİN SINIFLAMASI....................................9
VIII. İNCELEME ALANININ YERLEŞİME UYGUNLUĞU......................................... ........9
IX. SONUÇ VE ÖNERİLER.......................................... .................................................. ........10
X. YARARLANILAN KAYNAKLAR......................................... ...........................................11









EKLER


1. İNCELEME ALANININ LOKASYON HARİTASI


2. BÖLGESEL JEOLOJİ HARİTASI (1/25.000)
3. BÖLGENİN JEOLOJİ ENİNE KESİTİ
4. BÖLGENİN TEKTANO STRATİGRAFİK SÜTUN KESİTİ
5. İNCELEME ALANININ JEOLOJİ HARİTASI
6. İNCELEME ALANININ JEOLOJİ ENİNE KESİTİ
7. İMAR ÇAPI VE TAPU ÖRNEĞİ
8. LABORATUVAR DENEYLERİ VE FORMLARI
9. TAŞIYICI MALZEME CİNSİNE GÖRE MÜSAADE EDİLEBİLİR TAŞIMA BASINCI DEĞERLERİ
10. BİRLEŞTİRİLMİŞ ZEMİN SINIFLAMASI
11. ARAŞTIRMA ÇUKURU ARAZİ ÇİZELGELERİ
12. GÖZLEM KUYUSU KORELASYONU
13. ZEMİN GRUPLARI VE YEREL ZEMİN SINIFLAMASI
14. İNCELEME ALANININ TÜRKİYE DEPREM BÖLGELERİ HARİTASINDAKİ YERİ



ŞEKİLLER

Şekil 1. ISPARTA BÜKLÜMÜ KUZEY KESİMİNİN YALINLAŞTIRILMIŞ ......................6
TEKTONİK HARİTASI


TABLOLAR

Tablo 1. PENETRASYON DENEY SONUÇLARI......................................... .........................9










Tarih Magnitüd/Şiddet Koordinatlar Kayıt Niteliği
518
1759
12.7.1842
1849
1863
16.1.1889

VI
VI
VI
VI
V
VI
36° 88’N-36° 36’E
36° 88’N-36° 6’E
37° 8’N-30° 5’E
37° 75’N-30° 55’E
37° 75’N-30° 35’E
37° 75’N-30° 7’E



Gözlemsel
14.5.1890
20.9.1900
3.10.1914
16.8.1925
11.9.1930
15.9.1953
9.5.1966
12.5.1971
31.3.1972
19.8.1976
5.2.1984
1.10.1995
VI

6,1
6,9
5,1
5,9
5,0
5,0
5,9
4,6
5,1
5,0
6,0
37° 75’N-30° 6’E
37° 80’N-29° 10’E
37° 70’N-30° 40’E
38° 00’N-30° 00’E
37° 39’N-31° 18’E
38° 50’N-30° 70’E
37° 05’N-30° 98’E
37° 64’N-29° 72’E
37° 00’N-31° 00’E
37° 71’N-29° 00’E
37° 21’N-28° 67’E
38° 10’N-29° 80’E